Deze sectie binnen het variagedeelte van AGORA bevat door de lezers ingezonden artikelen, reisverslagen en alle andere artikelen die niet onder een specifiek thema passen.
Mondiale belangen in de global arctic
Mona Fias Transport met rib boten over de fjorden. Bron: Mona Fias De term Global Arctic wordt steeds meer gebruikt …
PlanDag 2023: Nooit of nu?
Jef Van den Driessche Sfeerimpressie PlanDag 2023. Bron: auteur Op 22 juni 2023 was AGORA naar jaarlijkse traditie aanwezig bij …
Ondergrondse ruimte als een vergeten dimensie
In ons dagelijkse leven bewegen we ons voortdurend en al dan niet bewust doorheen boven- en ondergrondse ruimtes. Ondanks een …
De ondergrondse weg naar duurzame steden
Shana Debrock & Maarten van Acker Onze stedelijke ondergrond is onbekend en onbemind terrein, een letterlijke en figuurlijke black box …
Spelenderwijs in gesprek over stedelijk voedselbeleid
Gemeenten kunnen op allerlei manieren sociale meerwaarde realiseren binnen het voedselsysteem van hun stad of regio, mits zij hierbij nauw …
Terug naar het platteland
Tijdens de coronacrisis leek er een opleving gaande van het platteland. Zou het platteland daadwerkelijk in populariteit toenemen, ook na …
Op je plek in een krimpgebied
Landelijke krimpgebieden staan voor de uitdaging om aantrekkelijke woonplekken te blijven. Wat zorgt ervoor dat inwoners in deze gebieden blijven …
Hangjongeren als verborgen experten
De stad is bij uitstek een plek voor uitwisseling. Het is een plek waar ‘onbekenden’ elkaar kunnen ontmoeten. Maar wat …
Erfgoed: ankerpunt of twistpunt?
Conflict is inherent aan erfgoed. Zo ontstaan er debatten over het al dan niet behouden, hergebruiken of aanpassen van bepaalde …
Erfgoed moet schuren
Hans Renes bespreekt in dit artikel waarom erfgoed niet bepaald ‘boerenkool eten en oude pandjes kijken is’. Erfgoed is altijd …
Segregatie in Gent en Antwerpen
Sociaaleconomische ongelijkheden nemen de laatste jaren in veel Europese landen toe, geldt dit ook voor Vlaamse steden? Op basis van …
Gated communities in Nederland: de nabije toekomst?
Steeds vaker verhuizen Nederlanders naar wijken die op een of andere manier deels van de buitenwereld zijn afgesloten. Wat verklaart …
De fiets: niet enkel een wondermiddel
Ruim 10 jaar geleden maakte AGORA een themanummer over de fiets, toen speedpedelecs nog aan sci-fi en virussen aan rampenfilms …
Fietsactivisme in Nederland
In historisch onderzoek wordt terecht gewezen op de belangrijke rol van het fietsactivisme in het veranderen van het verkeersbeleid ten …
Jeugbeweging als heterotopie?
Tienduizenden kinderen en jongeren in Vlaanderen kijken tijdens de schoolweek reikhalzend uit naar zaterdag of zondag op de jeugdbeweging. Maar …
Lust en liefde voorbij de slaapkamer
De afgelopen maanden was mensen ontmoeten bijna onmogelijk. De horeca was dicht, men moest afstand houden, en ook thuisbezoek was …
Verhitte woningmarkt: intimiteit en instemming
In Londen komt het regelmatig voor dat huurders door hoge huurprijzen gedwongen worden woonruimte te delen met partner of vrienden …
Toeristisch gedrag in Ljubljana
De stilstand van het internationale toerisme als gevolg van de coronacrisis, biedt kansen voor duurzamer toerisme. We trekken lessen uit …
Ook electorale geografie is niet (politiek) neutraal
De laatste jaren halen inzichten uit electorale geografie steeds vaker de mainstream media. In dit themanummer loodst AGORA u door …
Meer dan mooie kaarten!
Bij verkiezingen publiceren media steevast kaarten van de resultaten. Maar de electorale geografie is meer dan alleen maar kaarten. Meer …
De voedseltuin is altijd groener aan de overkant
In dit artikel leest u een verslag van de bijeenkomst ‘Voedsel van dichtbij: Van stadslandbouw naar korte keten’, alsmede van …
Nieuwe steden: waar, hoe en waarom
In snel verstedelijkende gebieden in het mondiale Zuiden zijn grootschalige vastgoedontwikkelingsprojecten populair. Maar hoe zien deze ‘nieuwe steden’ van de …
Bouwen op boerengrond in Mozambique
De recente toename aan masterplannen en infrastructuurprojecten in Afrika heeft een nieuw tijdperk van stedelijke ontwikkeling ingeluid. Murtah Shannon bespreekt …
Scriptierecensie – Airbnb: het perspectief van aanbieders
Airbnb mag dan een hot-topic zijn, wanneer het over Vlaanderen en Brussel gaat is onze kennis beperkt. Dat geldt in …
Hedendaagse alternatieven voor de hardnekkige wooncrisis
De zoektocht naar oplossingen voor de falende woningmarkt is terug van nooit weggeweest. De themaredactie van dit AGORA-nummer wil het …
De opmars van de internationale community land trust beweging
Terwijl wereldwijd woningprijzen stijgen, slagen Community Land Trusts (CLT’s) erin om betaalbaar wonen mogelijk te maken. Dit artikel kijkt naar …
Opleving en verval in Scheveningen
Scheveningen was ooit de meest succesvolle toeristische bestemming in de wijde regio. De eens zo statige badplaats beweegt echter al …
Cartografie: dood of springlevend?
De traditionele cartografie neemt binnen de ruimtelijke wetenschappen een steeds kleinere rol in, terwijl de mogelijkheden eindeloos lijken te zijn …
Cartografie in de Wijde Web Wereld
Vandaag de dag worden er, vooral op het Wereld Wijde Web, meer kaarten dan ooit door mensen gebruikt. Barend Köbben …
Plandag 2019: meer met meer
Hoofdredacteur Wesley Gruijthuijsen bezocht namens AGORA de Plandag op 23 mei j.l.. Het thema was dit keer ‘Meer met Meer’, …
Redactioneel: onze haat-liefde verhouding met de cartografie
Onze nieuwe hoofdredacteur, Wesley Gruijthuijsen, bespreekt in dit redactioneel de haat-liefde verhouding die veel geografen hebben met cartografie. Lees het …
Airbnb op de kaart
Egbert van der Zee & Demi van Weerdenburg Deze video laat de ontwikkeling van Airbnb hot- en coldspots zien in …
Oude kaarten op de wip
Bram Vannieuwenhuyze In de laatste jaren zijn diverse digitale projecten rond en met oude kaarten opgezet. In het artikel van …
AGORA 2014-2019: in lijn met de tijdsgeest
Het lijkt inmiddels traditie te worden; bij een lustrum van AGORA Magazine neemt de (hoofd) redactie zichzelf eens kritisch onder …
Een kijkje in de spiegel
Dat AGORA al decennialang netwerken smeedt tussen sociaal-ruimtelijke wetenschappers, beleidsmakers en disciplines over de generaties heen is evident. Maar hoe …
Van maakbaarheid naar ontwikkeling
Heel wat thema’s in AGORA raken aan de beleidsmatige ordening van de ruimte. Het is dan ook niet verwonderlijk dat …
Prikkelende quotes uit het AGORA-archief
In de rijke AGORA geschiedenis zijn veel interessante artikelen en spraakmakende uitspraken terug te vinden. In dit artikel wordt een …
Onderweg naar Omgevingsdenken
In Vlaanderen en Nederland worden de komende jaren nieuwe beleidskaders voor omgevingsplanning ingevoerd. De themaredactie leidt in dit artikel dit …
Participeren moet je leren
Hoe betrek je inwoners bij de ruimtelijke koers van de stad? Deze vraag houdt Nederlandse gemeenten bezig bij het opstellen …
Betonflop
Na de mislukte poging om in Vlaanderen met het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen een efficiënt ruimtelijk beleid op de sporen te …
De ontgonnen wereld van de muziekgeografie
Muziek en geografie zijn nauwelijks los van elkaar te zien. Muziek wordt geproduceerd op plekken waar mensen samenkomen en elkaar …
Detroit in 10 liedjes
Uitzonderlijk veel grote en bekende artiesten hebben een band met Detroit. Hoe kan één stad zoveel muziek voortbrengen, en welke …
Stigma op achterstandswijken
Inwoners van achterstandswijken zouden zich individualiseren omdat zij zich schamen voor het stigma op hun buurt. Dit artikel laat aan …
Stedelijk metabolisme: van theoretisch concept naar tastbare praktijk
‘Stedelijk metabolisme’ vindt als concept steeds meer zijn weg naar de stedenbouwkundige praktijk in België en Nederland. In dit inleidend …
Pioniers van een duurzaam stedelijk metabolisme
Een stad kan niet functioneren zonder constante stromen van water, energie, voedsel en materialen. Het concept ‘stedelijk metabolisme’ duikt in …
Betonstop: Van metafoor tot werkelijkheid?
In de Vlaamse media gonsde het de afgelopen jaren van “de betonstop”. Al snel na de introductie ging het begrip …
Komt hoogmoed voor de bouwval?
In het inleidende artikel van dit nummer bespreekt de themaredactie de actualiteit rondom hoogbouw. Het bouwen van meer woningen per …
Ondermijnt hoogbouw de menselijke maat?
Met een oververhitte woningmarkt in de Randstad en daarbuiten klinkt de roep om bouwen, bouwen, bouwen bijna overal. Maar dat …
Meerwaarde door PPS?
Publiek-Private Samenwerking (PPS) in de transportinfrastructuur is populair vanuit het idee dat samenwerking meerwaarde zou opleveren voor de betrokken partijen …
Je bent wat je eet
Voedsel is in de afgelopen jaren een belangrijke graadmeter geworden voor veranderingen in dorpen, wijken en steden. Voedsel is verbonden …
In de koffiebar
De groei van de stedelijke middenklasse gaat gepaard met ingrijpende veranderingen in het winkellandschap. In dit artikel kijken Rath en …
De fiets: gelijkmaker of distinctiemiddel?
In Nederland fietst vrijwel iedereen. Maar deze egalitaire fietscultuur is uitzonderlijk. In andere landen wordt de discussie gevoerd over sociale …
Stemmen uit het antropoceen
Een groeiend aantal wetenschappers stelt dat deze menselijke invloed de aarde onmiskenbaar, en misschien wel onomkeerbaar, verandert. Is dat zo? …
Duurzaamheid als fantasie
Interview met Erik Swyngedouw. AGORA ging met hem in gesprek over hoe de these van het antropoceen zich tot de …
Cameratoezicht. veiligheid en een frisdrank-reclame
In toenemende mate ligt er nadruk op onveiligheid en inzet van toezicht- en controlemaatregelen in het hedendaagse straatbeeld. Deze ontwikkelingen …
Stedelijke diversiteit; een introductie
Steden worden steeds diverser wat betreft hun bevolkingssamenstelling en de functies van de stad (werken, wonen, vrije tijd). Wetenschappers spreken …
Solidariteit in superdiversiteit
In de voorbije vier jaar zette een multidisciplinair team in Vlaanderen en Brussel een grootschalig onderzoek op naar het samenleven …
Wegeninfrastructuur als lens voor het koloniale bouwproject
Het wegennetwerk is een weinig onderzocht onderwerp in de Afrikaanse transportgeschiedenis. Toch kunnen wegen dienen als sleutels om een complex …
Sociaal-ruimtelijke dynamieken van een nieuwe wereldmacht
Al enige jaren kijken wij vanuit Europa vol ontzag, verbazing, en soms ook afgrijzen naar de ongelofelijke infrastructurele en stedelijke …
Vult China het internationaal leiderschapsvacuüm?
Werpt het eens zo gesloten China zijn schuchterheid af en treedt het uit de coulissen als nieuwe leider van de …
De Talige Stad
De stad is van oudsher een plaats waar verschillende mensen elkaar ontmoeten en daarom ook een plaats waar verschillende talen …
Stedelijk verzet uit onverwachte hoek
Klassieke sociale bewegingen en vakbonden zijn de afgelopen decennia minder succesvol geworden in het mobiliseren van verzet. In dit themanummer …
Louter Lucht?
In dit stuk brengen Loopmans, Marrécau en de ruimtelijke ongelijkheid van luchtkwaliteit in Antwerpen in beeld. Ze tonen hoe deze …
De geograaf in de maatschappij: toen, nu en later
Wat is sociale geografie en wat kun je ermee worden? Ramon Holle duikt hij in het verleden van de wetenschap …
De Slimme Stad
‘Smart’ of slim is het nieuwe toverwoord voor steden wereldwijd. Er bestaat echter geen eenduidige definitie voor dit containerbegrip. Met …
Gent: Stad van Slimme Mensen
Veel steden in Vlaanderen en Nederland profileren zichzelf tegenwoordig als slim. Ze focussen op de nieuwste technologische ontwikkelingen. In dit …
Een krappere leefwereld in Ierse steden
Voor jongvolwassenen in Ierse achterstandswijken zijn de gevolgen van overheidsbezuinigingen meer dan alleen economisch. Een samenspel van maatregelen vermindert de …
Overal Stad?
In de verbeelding is de stad dikwijls vormelijk en functioneel één evenwichtig geheel. Een bijna sprookjesachtig mechaniek. De verstedelijkingsvormen die …
Bedrijventerreinen als urbanisatiemotor
Erik Louw Zo’n tien jaar geleden stonden bedrijventerreinen volop in de belangstelling, zij het negatief. Nu de discussies geluwd zijn …
Samenleven op de Zuiderdokken
Dit voorjaar werd het nieuwe ontwerp voor de gedempte Zuiderdokken in Antwerpen bekend gemaakt. Dat feit vormde de aanleiding om …
De Gezonde Stad
Steeds vaker worden we geconfronteerd met negatieve gezondheidseffecten van wonen in de stad. In dit nummer staan de negatieve invloeden …
De stad als verleidelijke voedselomgeving
Eten en drinken is niet meer weg te denken uit ons straatbeeld: bijna altijd en overal is dit verkrijgbaar. Dit …
Ontwerpen met open ruimte in peri-urbane gebieden
De open ruimte in peri-urbane gebieden staat onder druk. Kan de creatie van een productief landschap een toekomstperspectief bieden voor …
Geo-onderwijs: Aardrijkskunde zoekt (en vindt?) richting.
Zowel in Nederland als in Vlaanderen hoort aardrijkskunde vanaf het basisonderwijs tot aan het einde van het secundair onderwijs nog …
Complexe wereld ontrafeld door systeemdenken
Hoe kunnen we leerlingen in het secundair onderwijs helpen om de complexiteit van onze geglobaliseerde wereld te begrijpen? Inzicht in …
Van stadssnelweg naar publieke ruimte
De Brusselse kleine ring: een ruimte exclusief ingericht op maat van de auto, midden in de stad. Een gebiedsgerichte heraanleg, …
Boekrecensie van Visies op de Stad
Clemens de Olde – Los Zand Clemens de Olde bespreekt het boek Visies op de Stad: van tuindorp tot smart city. …
On/Welkom: inleiding
Dit nummer geeft inzicht in de leefwereld van migranten die door de staat als onwelkom worden bestempeld (ongedocumenteerde migranten / …
Na de 28e dag
Nadat een asielzoeker zijn of haar intrek neemt in een AZC (Asielzoekers Centrum) wordt duidelijk gemaakt dat hij/zij moet gaan …
Taksim protesten, recht op de stad?
Tijdens de laatste meidagen van 2013 trokken de protesten op het Taksimplein in Istanbul wereldwijde aandacht. Dit artikel situeert de …
Het vastgoed/financieel complex: inleiding
Het vastgoed/financieel-complex is een metafoor die erop duidt dat de vastgoedsector, de financiële sector en de staat steeds verder vervlochten …
Onbetaalbaar vastgoed in Beiroet
Beiroet, Libanon, roept bij vele mensen beelden op van oorlog. Niet geheel onterecht, maar vaak wordt hierdoor vergeten dat het …
Syrische vluchtelingen in Istanbul
Naast Libanon en Jordanië heeft ook Turkije te maken met een groter wordende toestroom aan Syrische vluchtelingen. Veel Syrische vluchtelingen …
Bestaat de post-socialistische stad?
Grauw, industrieel en eentonig. De bestaande clichés rond steden in Oost-Europa zijn nog steeds hardnekkig. Inmiddels ligt ‘de val van …
De vloek van socialistisch erfgoed
Veel post-socialistische steden staan voor een ingewikkeld dilemma: er moet een antwoord worden geformuleerd op het erfgoed uit het socialistische …
Leven met diversiteit
Feijenoord is een deelgemeente die geconfronteerd wordt met stijgende diversiteit. Dagelijks ontmoeten bewoners anderen die niet tot dezelfde etnische groep …
Ruimte maken voor geschiedenis
Het vormgeven van de ruimte voor de komende decennia is de kern van ruimtelijke planning, stedenbouw en architectuur. Tijdens de …
Historische pakhuizen in Brussel
Historische pakhuizen stille getuigen van een vervlogen intense economische activiteit. Vandaag wordt dit industrieel en commercieel erfgoed echter bedreigd en …
Nieuwe geschiedenis in oude steden
De afgelopen vijfentwintig jaar is er fors gebouwd in Nederlandse steden. In de Vierde Nota Extra, kortweg vinex, werd de …
Van stadsspoorweg tot Noord/Zuidlijn
De jaren zestig en zeventig waren voor de Amsterdamse metro de tijd van opgaan, blinken en, zo leek het, verzinken …
Sport in sociaalruimtelijk perspectief
Sport kan zorgen voor ontmoeting, verbinding en integratie maar ook leiden tot sociale uitsluiting. AGORA verkent in dit themanummer de …
Sociaal-maatschappelijke impact van voetbalclubs
Steeds vaker nemen professionele voetbalclubs initiatieven om een bijdrage te leveren op sociaal-maatschappelijk gebied. Wat zijn hiervoor de beweegredenen, en …
Duurzaam handelsmerk voor Oud-Berchem?
Gentrificatie en immigratie zijn veelbesproken thema’s. Ruimtelijk komen ze niet zelden in éénzelfde buurt voor. Voor de stationsbuurt van Oud-Berchem …
Maakbaar toerisme: kansen en kaders
Toerisme lijkt een panacee voor allerlei ruimtelijke problemen. De vraag is echter in welke mate toerisme te sturen is. Hoe …
De aantrekkingskracht van culturele hoofdsteden
Iedere stad lijkt culturele hoofdstad te willen worden. Waar eerst vooral grote toeristische steden deze titel kregen, zijn nu ook …
Place-making van ongedocumenteerde migranten in Italië
Ongedocumenteerde migranten worden vaak voorgesteld als onwelkome gasten. Schapendonk en Aparna weerspreken wij deze ‘out-of-place’ gedachte door expliciet aandacht te …
Ruimtelijkheid van collectieve actie
Strijd en conflict kunnen altijd uitbreken omdat niet iedereen in de maatschappij dezelfde belangen en voorkeuren deelt. AGORA onderzoekt hoe …
David tegen Lange Wapper
De Antwerpse Ring is daardoor één van de meest filegevoelige autowegen in Europa. Bovendien werd ze het onderwerp van een …
Landschap verdient ontwerp
Landschapsontwerp is een bijzonder interessante en waardevolle vorm van ruimtelijk ontwerp. Het uitdiepen van bestaande en het uitwerken van nieuwe …
Rechtvaardigheid als raamwerk
Karel Martens Een echte transitie in het mobiliteitsbeleid blijft tot nu toe nog altijd uit. De hoop dat het denken over duurzaamheid …
Een nieuw mobiliteitstijdperk
Het huidige mobiliteitssysteem rammelt. We stoten te veel broeikasgassen uit en er is een steeds grotere roep om leefbare steden, …
Gefixeerd op techniek
AGORA ging met de toonaangevende wetenschappers Frank Geels en David Banister het gesprek aan over de rol van technologieën bij …
Starters in Amsterdam: nieuwe ongelijkheden?
Krapte op de Amsterdamse woningmarkt zorgt ervoor dat starters moeite hebben met het volgen van een wooncarrière in de stad …
Over aardappels en zelfplagiaat
De universiteit bevindt zich in woelige tijden. Wetenschapsfraude, kritiek op de onderwijskwaliteit en een grote vastgoedportefeuille. Hoog tijd om deze …
Succes verblindt
De ruimtelijke ordening in Nederland wordt vaak voorgesteld als een succes. Kritiek erop heeft lange tijd weinig aandacht en ruimte …
AGORA 2009-2013: Een magazine in zwart-wit
AGORA is 30 jaar! Is de afgelopen jaren is de relatie met de universiteit gaandeweg veranderd. Veelal onbewust heeft AGORA …
De nacht als onontgonnen onderzoeksterrein
’s Nachts gebeuren er allerlei interessante dingen in de stad. Toch wordt er in zowel onderzoek als in beleid weinig …
Stadsonderzoek is nachtblind
De sociologie kent een blinde vlek voor het nachtelijke bestaan. Van de vierentwintiguurseconomie lijken sociaalwetenschappelijke onderzoekers alleen de periode van …
Carnaval aan de Amstel
Na de sombere jaren tachtig veranderde Amsterdam met de komst van house en XTC in een ‘euforische stad’. Nu, vijfentwintig jaar later, wordt …
Bredere wegen, bredere files?
Kobe Boussauw Afgaande op de media behoort congestie vandaag tot één van de grote maatschappelijke problemen. Volgens Amerikaanse filestatistieken zijn België en …
Goede imago’s: doel of middel?
Het imago van een plek wordt vaak als een product gezien dat overheden graag in de etalage zetten. AGORA werpt …
Citymarketeer in crisistijd
Citymarketingcampagnes zijn, mits er efficiënt samengewerkt wordt, in het belang van iedereen, zo menen Frits Huffnagel en Frans van der …
Ruimte voor ouderen
De negatieve economische gevolgen van vergrijzing staan volop in de aandacht, waarbij ouderen vaak als probleem worden gezien. In dit …
Transnationaal ouder worden
Ook ouderen migreren steeds vaker, of zijn in de loop van hun leven gemigreerd. Met Tine Buffel, Dale Dannefer en …
Scheefwonen
Scheefwonen wel of niet rechtvaardig? Frank Verwoerd & Ed Nozeman en Arco Leusink gaan in discussie …
Samen werken aan een groene stad
Juist omdat groene projecten veelal vorm krijgen in de lokale context is een belangrijke vraag wie de betrokkenen zijn en …
Seksualiteit in de 21ste eeuw
Seksualiteit is niet slechts een niemendalletje, maar een menselijk fundament met een uiterst complexe dynamiek in de maatschappelijke ruimte. Daarover …
Planning is niet waarde-n-loos
OPROEP VOOR PAPERS! – PLANDAG 2013 – Donderdag 23 mei 2013 te Antwerpen. Klik op de banner voor meer informatie! …
Een brede blik op hedendaagse woonpatronen
Wonen is een thema dat iedereen raakt. Wordt het aanbod op de vraag afgesteld of juist anders om? In hoeverre …
De gevangen keuze tussen woningtypes
Woningen zijn er in alle smaken en geuren. Men zou dus durven denken dat het aanbod van woningen bij uitstek …
De grens als begin
Grenzen worden vaak geassocieerd met afbakening, distantie en waar iets ophoudt. AGORA belicht een betekenis die juist meer oog heeft …
Ontwerp de grens
Grensoverschrijdend denken in de planning en geografie komt nog steeds vaak maar moeilijk van de grond. Het ‘einde plangebied’ denken …